木兰花慢·拆桐花烂漫

木兰花慢·拆桐花烂漫朗读

拆桐花烂漫,乍疏雨、洗清明。正艳杏浇林,缃桃绣野,芳景如屏。倾城。尽寻胜去,骤雕鞍紺幰出郊坰。风暖繁弦脆管,万家竞奏新声。

盈盈。斗草踏青。人艳冶、递逢迎。向路傍往往,遗簪堕珥,珠翠纵横。欢情。对佳丽地,信金罍罄竭玉山倾。拚却明朝永日,画堂一枕春酲。

译文

桐树花开绚丽烂漫,一阵疏雨刚过,郊外一片晴明清新,如同洗过一般。艳丽的红杏林犹如燃烧的火焰,浅红色的缃桃花装扮着郊野,美景似画屏。清明踏青的人们倾城空巷而出,全都为游赏名胜而去。人们纵马驾车奔向远郊。暖风中吹来阵阵繁密清脆的管弦乐声,千家万户竞相奏起新颖美妙的音乐。

远郊佳丽如云。踏青队伍里,少女们采花斗草,艳丽妖冶的歌女递身迎合、不停地招呼交往。对面路旁到处可见遗簪坠珥的欢饮不拘形迹之人,盛装美女更是纵横遍野。面对如此众多佳丽,欢爱之情油然而生。纵情畅饮,陶然大醉如玉山倾倒。拚着明日醉卧画堂,今朝则非尽醉不休。

注释

幰(xiǎn):音显,车上帷幔。

踏青:春季郊游。秦味芸《月令粹编》卷四引冯应京《月令广义》云“蜀俗正月初八日,踏青游冶”,又卷五引费著《岁华纪丽谱》云“二月二日踏青节,初郡人游赏,散在四郊”,又卷六引李淖《秦中岁时纪》云“上巳(三月初三)赐宴曲江,都人于江头禊饮,践踏青草,谓之踏青履”。旧俗以清明节为踏青节。

艳冶:艳丽,犹言妖冶。

递:驿车,驿马。

往往:处处。

珥:音耳,古代珠玉耳饰。《仓颉篇》“珥,珠在珥也。耳珰垂珠者曰珥。”

罍:音雷。古器名,容酒或盛水用。《诗·周南·卷耳》有“我姑酌彼金罍”,《尔雅·释器》郭璞注云“罍形似壶,大者受一斛”。

永:长,兼指时间或空间。

酲:音呈,病酒也。

参考资料:

1、谢桃坊.柳永词选评:上海古籍出版社 出版日期: 2002 , 2002 :第43-45页

2、唐圭璋、钟振振.《宋词鉴赏辞典》:上海辞书出版社,2012-06-01:第2871-2872页

木兰花慢·拆桐花烂漫创作背景

  《拆桐花烂漫》创作于北宋时期,诗人通过描绘清明的节日风光,侧面地再现了宋真宗、仁宗年间社会升平时期的繁胜场面。

参考资料:

1、谢桃坊.柳永词选评:上海古籍出版社 出版日期: 2002 , 2002 :第43-45页

  这首《木兰HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花慢》以描绘清明的HRef=https://www.qijian.info/list/jieri/ target=_blank class=infotextkey>节日HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风光,侧面地再现了宋真宗、仁宗年间HRef=https://www.qijian.info/list/shehui/ target=_blank class=infotextkey>社会升平时期的繁胜场面。清明时节HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风和日暖,百HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花盛开,芳草芊绵,人们习惯到郊野去扫墓、HRef=https://www.qijian.info/list/taqing/ target=_blank class=infotextkey>踏青。这首词就以北宋HRef=https://www.qijian.info/list/jiangnan/ target=_blank class=infotextkey>江南清明HRef=https://www.qijian.info/list/jiaoyou/ target=_blank class=infotextkey>郊游为再现对象,生动地描绘了旖旎HRef=https://www.qijian.info/list/chunse/ target=_blank class=infotextkey>春色和当时盛况,是一首典型的“承平气象,形容曲致”之作。

  起首六句二十四字,兼写清明乍HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨、群HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花烂漫,点出春日HRef=https://www.qijian.info/list/jiaoyou/ target=_blank class=infotextkey>郊游的特定HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风物。起笔便异常简洁HRef=https://www.qijian.info/list/didian/ target=_blank class=infotextkey>地点明了时令。紫桐即油桐树,三月初应信HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风而开紫白色HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花朵,因先HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花后叶,故繁茂满枝,最能标志郊野清明的到来。一个“拆”字,写尽桐HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花烂漫的HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风致。“先清明”,经过夜来或将晓的一阵疏HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨,郊野显得特地晴明清新,点出“清明之明”。作者选择了“艳杏”和“缃桃”等富于艳丽色彩的HRef=https://www.qijian.info/list/jingwu/ target=_blank class=infotextkey>景物,使用了“烧”和“绣”具有雕饰工巧的动词,以突出HRef=https://www.qijian.info/list/chunyi/ target=_blank class=infotextkey>春意最浓时HRef=https://www.qijian.info/list/jingse/ target=_blank class=infotextkey>景色的鲜妍如画。这首词的重点不于对动人HRef=https://www.qijian.info/list/chunse/ target=_blank class=infotextkey>春色的工笔描绘,所以自“倾城”句始,词进入游春活动的描述。作者善于从宏观来把握整体的游春场面,又能捕捉到一些典型的具象。“倾城,尽寻胜去”是对春游盛况作总的勾勒。人们带着早已准备好的熟食品,男骑宝HRef=https://www.qijian.info/list/ma/ target=_blank class=infotextkey>马,女坐香车,到HRef=https://www.qijian.info/list/jiaowai/ target=_blank class=infotextkey>郊外去领略大HRef=https://www.qijian.info/list/ziran/ target=_blank class=infotextkey>自然的HRef=https://www.qijian.info/list/jingse/ target=_blank class=infotextkey>景色,充分享受HRef=https://www.qijian.info/list/chuntian/ target=_blank class=infotextkey>春天的观乐。“雕鞍”代指HRef=https://www.qijian.info/list/ma/ target=_blank class=infotextkey>马,“绀幰”即天青色的车幔,代指车。结两句,以万家之管弦新声大大地渲染了HRef=https://www.qijian.info/list/jieri/ target=_blank class=infotextkey>节日的气氛,词情向欢乐的高潮发展。词的上片,诗人用浓墨重彩绘制出一幅生气盎然的清明HRef=https://www.qijian.info/list/taqing/ target=_blank class=infotextkey>踏青游乐图。

  词的下片着重表现HRef=https://www.qijian.info/list/jiangnan/ target=_blank class=infotextkey>江南HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子HRef=https://www.qijian.info/list/jiaoyou/ target=_blank class=infotextkey>郊游的欢乐。柳永这位HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风流才子将注意力集中于艳冶妖娆、珠翠满头的市井妓女身上。这富于HRef=https://www.qijian.info/list/langman/ target=_blank class=infotextkey>浪漫情调的HRef=https://www.qijian.info/list/chuntian/ target=_blank class=infotextkey>春天郊野,她们的欢快与放浪,作者看来,为HRef=https://www.qijian.info/list/jieri/ target=_blank class=infotextkey>节日增添了浓郁的趣味和色彩,而事实上也如此。“盈盈”以HRef=https://www.qijian.info/list/nuxing/ target=_blank class=infotextkey>女性的轻盈体态指代HRef=https://www.qijian.info/list/funu/ target=_blank class=infotextkey>妇女,这里兼指众多的HRef=https://www.qijian.info/list/funu/ target=_blank class=infotextkey>妇女。她们占芳寻胜,玩着传统的斗草游戏。HRef=https://www.qijian.info/list/taqing/ target=_blank class=infotextkey>踏青中最活跃的还是那些HRef=https://www.qijian.info/list/geji/ target=_blank class=infotextkey>歌妓舞女们。她们艳冶出众,尽情地享受着春的欢乐和春的赐与。作者以“向路旁往往,遗簪堕珥,珠翠纵横”,衬出当日游人之众,排场之盛,同时也暗示这些游乐人群的主体是豪贵之家。这是全词欢乐情景的高潮。而作者对春之HRef=https://www.qijian.info/list/moihao/ target=_blank class=infotextkey>美好和生之欢乐的体验也抒发到了极致。继而词笔HRef=https://www.qijian.info/list/bianhua/ target=_blank class=infotextkey>变化,作者继以肯定的语气,设想欢乐的人们,佳丽之地饮尽樽里的美酒,陶然大醉,有如玉HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山之倾倒。“罍”为古代酒器,即大酒樽。词的HRef=https://www.qijian.info/list/jiewei/ target=_blank class=infotextkey>结尾“拚却明朝永日,画堂一枕春醒。”一句意思是,这些欢乐的人定是拚着明日醉卧画堂,今朝则非尽醉不休。不能把这一句HRef=https://www.qijian.info/list/jiandan/ target=_blank class=infotextkey>简单用“醉生梦死”去界定,实际上,柳永这里呕歌的是古代HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子这难得的HRef=https://www.qijian.info/list/ziyou/ target=_blank class=infotextkey>自由机会和场合中所迸发的HRef=https://www.qijian.info/list/shengming/ target=_blank class=infotextkey>生命的快乐。

 

  这首《木兰HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花慢》充分体现了柳词善予铺叙的表现特征。诗人依赖调式HRef=https://www.qijian.info/list/bianhua/ target=_blank class=infotextkey>变化、句式参差,造成了一种急促的节奏和繁密的语势;同时又通过特色HRef=https://www.qijian.info/list/jingwu/ target=_blank class=infotextkey>景物的点染,大量细节的描写和场面的铺陈,将描写对象加以铺张渲染,为全词带来一种繁复之美。这是两宋时期广为传唱的“欢乐颂”和“春之歌”,体现了柳永创作HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风格的多样性。

柳永

柳永,(约987年—约1053年)北宋著名词人,婉约派代表人物。汉族,崇安(今福建武夷山)人,原名三变,字景庄,后改名永,字耆卿,排行第七,又称柳七。宋仁宗朝进士,官至屯田员外郎,故世称柳屯田。他自称“奉旨填词柳三变”,以毕生精力作词,并以“白衣卿相”自诩。其词多描绘城市风光和歌妓生活,尤长于抒写羁旅行役之情,创作慢词独多。铺叙刻画,情景交融,语言通俗,音律谐婉,在当时流传极其广泛,人称“凡有井水饮处,皆能歌柳词”,婉约派最具代表性的人物之一,对宋词的发展有重大影响,代表作 《雨霖铃》《八声甘州》。 ...

柳永朗读
()

猜你喜欢

岸红归欲稠,渚绿合犹晚。

晴沙上屐轻,暖水随帆远。

()

闽人虚畏甲申雨,海客真愁己卯风。千里霞光当日暮,一痕虹影在天东。

尧忧不离耕桑事,禹贡难忘战伐功。绠短汲深增百虑,那因妻子念途穷。

()

我昔乘兴游荆溪,数访道人溪水西。道人飘然舍我去,有如白云谢污泥。

我来云间亦未久,惠然相顾携枯藜。时人莫将老相识,解空第一须菩提。

()

擘天滕六勇如貔,移下琼台扑凸奇。

老尽青山真是幻,从渠白战更无诗。

()

愿乞金刚四座高,长年一册压方袍。问人每爽朱提约,在我殊怜白首劳。

念佛有时行玉兔,抡材真欲踞金鳌。神宗旧事偏能忆,閒共诸僧说海涛。

()
胡直

长陵丹阙倚苍葱,万柏分行辇路通。山出恒宗来王气,水连瀛海扈灵宫。

瑶阶羽卫晴天外,玉殿罘罳宿雾中。却看群峰如跃马,还疑万骑猎秋风。

()