生查子·春山烟欲收

生查子·春山烟欲收朗读

春山烟欲收,天淡星稀小。残月脸边明,别泪临清晓。

语已多,情未了,回首犹重道:记得绿罗裙,处处怜芳草。

译文

春山上的烟雾即将散去,淡色的天空上,星星稀疏且小。将落的月儿照在我们脸上,流着离别的泪水,天已经接近黎明。

话已经说了很多,情意却没有尽头。回过头来仍说道:记得绿罗裙,无论走到何处都要怜惜芳草。

注释

生查子:词调名,原为唐教坊曲名。

烟欲收:山上的雾气正开始收敛。

临:接近。清晓:黎明。

重(chóng)道:再次说。

罗裙(qún):丝罗制的裙子。多泛指女孩衣裙。

怜:怜惜。

生查子·春山烟欲收创作背景

  表现男欢女爱、离愁别绪是唐五代词中最常见的题材。爱情是人生中的春天,春天是爱情的伴侣。但是,唐五代词在表现爱情这类题材时,多是写得浮靡被艳,辞彩华丽。词人就是在这种文化背景下写下了这首词。

参考资料:

1、霍松林主编 .古代言情赠友诗词鉴赏大观:陕西人民出版社,1994:423

  上片“春HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山烟欲收,天淡星稀小。残月脸边明,别泪临清晓。”远处连绵起伏的春HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山上,白茫茫的雾气开始收退,依稀现出黑黝黝的如画剪影;东方渐明,露出鱼肚白色,寥落的几颗晨星也慢慢黯淡下去。天很快就要大亮,一个HRef=https://www.qijian.info/list/moihao/ target=_blank class=infotextkey>美好的春日即将开始,然而无情的HRef=https://www.qijian.info/list/libie/ target=_blank class=infotextkey>离别时刻也逼近了。词以“欲收”、“淡”、“稀小”等含有动态的语词,写出天色由朦胧逐渐明朗的过程,暗示HRef=https://www.qijian.info/list/lianren/ target=_blank class=infotextkey>恋人抬望天色而渐渐收紧的HRef=https://www.qijian.info/list/xinqing/ target=_blank class=infotextkey>心情。“春HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山”二句,在勾勒晨景中,挑明了季节、HRef=https://www.qijian.info/list/shijian/ target=_blank class=infotextkey>时间、环境、HRef=https://www.qijian.info/list/lianren/ target=_blank class=infotextkey>恋人早起等内容,为HRef=https://www.qijian.info/list/shangbie/ target=_blank class=infotextkey>伤别垫下了丰富的内涵和广阔的HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象空间。

  接下,文笔从天色落到HRef=https://www.qijian.info/list/renwu/ target=_blank class=infotextkey>人物身上:清晓的晨光下,女主人公脸上一串串HRef=https://www.qijian.info/list/shangbie/ target=_blank class=infotextkey>伤别的泪珠不断地流落,西斜的残月,照亮她的脸庞,好似暗喻HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子的眉黛;涟涟的别泪,在这清幽的晨光中显得格外晶莹前一句对女主人公的脸部来了一个特写,将HRef=https://www.qijian.info/list/renwu/ target=_blank class=infotextkey>人物也摄进了春晓画面。“别泪”二字,点醒题旨,与上片其他内容相结合,隐含他们从夜里室内话别对泣,直到天明路边难舍难分的内容。

  下片“语已多,情未了,回首犹重道:记得绿罗裙,处处怜芳草。”执手歧路,细细叮咛。别泪拭不干,别语嘱不尽,有HRef=https://www.qijian.info/list/qinHRef=https://www.qijian.info/list/gre/ target=_blank class=infotextkey>GREn/ target=_blank class=infotextkey>情人HRef=https://www.qijian.info/list/songbie/ target=_blank class=infotextkey>送别,情深意长。“语已多,情未了。”纵说了千言万语,也难尽几多情意。HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花前HRef=https://www.qijian.info/list/yuexia/ target=_blank class=infotextkey>月下的欢快日子已成陈迹,此后是闺房孤灯、梧桐细HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨,梦里HRef=https://www.qijian.info/list/xiangsi/ target=_blank class=infotextkey>相思,“纵有千种HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风情,更与何人说”。

  最后一句“回首犹重道:记得绿罗裙,处处怜芳草。”这里,词人借助芳草与罗裙同色的HRef=https://www.qijian.info/list/lianxiang/ target=_blank class=infotextkey>联想,生动地表现了HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子临别时的复杂HRef=https://www.qijian.info/list/xinli/ target=_blank class=infotextkey>心理和眷HRef=https://www.qijian.info/list/lianqing/ target=_blank class=infotextkey>恋情绪。HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子看见萋萋遮满古道伸向远方的芳草,想到行人将离开自己而跋涉天涯,又想到自己将苦苦地HRef=https://www.qijian.info/list/sinian/ target=_blank class=infotextkey>思念他,又转想到他对自己的HRef=https://www.qijian.info/list/sinian/ target=_blank class=infotextkey>思念,猝而又担心他会不会忘了自己。芳草与自己身上的绿罗裙颜色相同,HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子由这一HRef=https://www.qijian.info/list/lianxiang/ target=_blank class=infotextkey>联想生发开去:天涯处处有芳草,她HRef=https://www.qijian.info/list/xiwang/ target=_blank class=infotextkey>希望行人睹芳草而记得绿罗裙(自己),行遍天涯,HRef=https://www.qijian.info/list/aiqing/ target=_blank class=infotextkey>爱情永远不变。“怜芳草”即恋HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子也。这两句词化用前人诗句而翻进一层,把许多层的HRef=https://www.qijian.info/list/xinqing/ target=_blank class=infotextkey>心情意思揉合进去,显得更为出色。从HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子回身再追补的这句话中,读者可窥到HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子内心深层的秘密。HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子祈愿的是两情久长,HRef=https://www.qijian.info/list/yuanyou/ target=_blank class=infotextkey>远游HRef=https://www.qijian.info/list/taxiang/ target=_blank class=infotextkey>他乡的HRef=https://www.qijian.info/list/nanzi/ target=_blank class=infotextkey>男子永不变心。意不明说,又非说不可,于是含蓄而婉转地指草指裙郑重叮咛了这么一句痴语。HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子的情深如海,韧如蒲草,自在言外不喻之中。南朝江总妻《赋庭草》云:“HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨过草芊芊,连云锁南陌。门前君试看,是妾罗裙色。”咏裙、草同色。杜甫诗云:“名HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花留宝靥,蔓草见罗裙”,说睹景HRef=https://www.qijian.info/list/siren/ target=_blank class=infotextkey>思人。HRef=https://www.qijian.info/list/jiewei/ target=_blank class=infotextkey>结尾二句,通过HRef=https://www.qijian.info/list/lianxiang/ target=_blank class=infotextkey>联想,将HRef=https://www.qijian.info/list/ziran/ target=_blank class=infotextkey>自然HRef=https://www.qijian.info/list/jingse/ target=_blank class=infotextkey>景色与心中HRef=https://www.qijian.info/list/ganqing/ target=_blank class=infotextkey>感情巧妙地结合起来。

牛希济

五代词人。生卒年不详。陇西(今甘肃)人。词人牛峤之侄。早年即有文名,遇丧乱,流寓于蜀,依峤而居。后为前蜀主王建所赏识,任起居郎。前蜀后主王衍时,累官翰林学士、御史中丞。后唐庄宗同光三年(925),随前蜀主降于后唐,明宗时拜雍州节度副使。 ...

牛希济朗读
()

猜你喜欢

鹏飞初不碍蒿蓬,自拟归休慕仲翁。

况有仙姿标洞府,泠然御寇已乘风。

()

青杨带芳堤,岁岁成枯凋。黄枝被严霜,忽复攀春条。

草木有再荣,素发无还毛。相送入玄夜,白骨捐山郊。

()

置身高踞澄台上,放眼遥空碧海中。不使一层楼尚隔,真誇千里目能穷。

龙门倒射沧溟日,蜃气消沉岛屿风。浩淼流波归巨壑,茫茫大半是朝东。

()

贤哉三谢后,分命守开州。卓荦才声重,循良政绩优。

论交当早岁,惜别已深秋。五马驰官道,双旌指驿楼。

()

偶结西河叟,朝朝驻水滨。谁知麋鹿性,还与白鸥亲。

草伏情偏剧,风餐岁更贫。因思游北固,曾作钓鲈人。

()

公主山亭在,元戎小队回。碧沙沾细雨,白日映轻雷。

已并花边骏,难孤竹下杯。良宵可乘兴,归骑莫频催。

()