楼阴缺,栏干影卧东厢月。东厢月,一天风露,杏花如雪。
隔烟催漏金虬烟,罗帏黯淡灯花结。灯花结,片时春梦,江南天阔。
秦楼月·楼阴缺。宋代。范成大。 楼阴缺,栏干影卧东厢月。东厢月,一天风露,杏花如雪。隔烟催漏金虬烟,罗帏黯淡灯花结。灯花结,片时春梦,江南天阔。
楼阴缺处,栏杆的影子静静地躺在东厢房前,空中皓月一轮。月儿照东厢,满天露冷风清,杏花洁白如雪。
隔着烟雾,听催促时光的漏壶下,铜龙滴水,声如哽咽。厢房里帷幕昏暗,灯儿结了花。灯儿结了花,我只做了一会儿春梦,便游遍了辽阔的江南。
楼阴缺:高楼被树荫遮蔽,只露出未被遮住的一角。指树阴未遮住的楼阁一角。
栏干影卧:由于高楼东厢未被树荫所蔽,因此当月照东厢时,栏干的影子就卧倒地上。
厢:厢房。
一天:满天。
烟:夜雾。
金虬(qiú):铜龙,造型为龙的铜漏,古代滴水计时之器。
罗帏:罗帐。指闺房。
灯花结:灯芯烧结成花,旧俗以为有喜讯。
据周必大撰《范公成大神道碑》记载,成大于淳熙三年(1176)春在四川制置使任上辞官归家养病(四年五月成行 ),病中还为国操劳,上书言兵民十五事,使宋孝宗赵深受感动。所以这组词可能有此寄托,并可能作于此次居家养病时。这里提到寄托,只是为了说明作者的原意。
参考资料:
1、朱德才.名家注释全宋词.北京:天津古籍出版社,2010:413-414
全词描写HRef=https://www.qijian.info/list/chungui/ target=_blank class=infotextkey>春闺HRef=https://www.qijian.info/list/shaofu/ target=_blank class=infotextkey>少妇HRef=https://www.qijian.info/list/huairen/ target=_blank class=infotextkey>怀人之情,也亦写寄托之情也就是托词中HRef=https://www.qijian.info/list/shaofu/ target=_blank class=infotextkey>少妇的HRef=https://www.qijian.info/list/huairen/ target=_blank class=infotextkey>怀人之情寄作者本人的爱君之意。词分为上下两阙描写的情景十分真切,是组词中HRef=https://www.qijian.info/list/yishu/ target=_blank class=infotextkey>艺术价值最高的一篇。
“楼阴缺。阑干影卧东厢月。东厢月,一天HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风露,杏HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花如HRef=https://www.qijian.info/list/xue/ target=_blank class=infotextkey>雪。”词的上阙写楼外HRef=https://www.qijian.info/list/yuese/ target=_blank class=infotextkey>月色HRef=https://www.qijian.info/list/yejing/ target=_blank class=infotextkey>夜景。楼阴缺处,HRef=https://www.qijian.info/list/yueguang/ target=_blank class=infotextkey>月光向东厢投下了栏杆的影子。影向东,则月偏西;月偏西,则夜已深。“东厢月”三字,按词牌格式规定,须重出。后出三字属下句,则浩然HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风露,似HRef=https://www.qijian.info/list/xue/ target=_blank class=infotextkey>雪杏HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花,尽被包容在这HRef=https://www.qijian.info/list/yueguang/ target=_blank class=infotextkey>月光下的银色世界里。“杏HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花”,为点季节,也是HRef=https://www.qijian.info/list/chunye/ target=_blank class=infotextkey>春夜外景迷人画面的主体,HRef=https://www.qijian.info/list/qingchun/ target=_blank class=infotextkey>青春HRef=https://www.qijian.info/list/jimo/ target=_blank class=infotextkey>寂寞之HRef=https://www.qijian.info/list/lianxi/ target=_blank class=infotextkey>怜惜情绪,已暗暗蕴含其中。李白以“床前明HRef=https://www.qijian.info/list/yueguang/ target=_blank class=infotextkey>月光”引发HRef=https://www.qijian.info/list/guxiang/ target=_blank class=infotextkey>故乡之思,这里写深夜HRef=https://www.qijian.info/list/yuese/ target=_blank class=infotextkey>月色,也为后半首写闺阁HRef=https://www.qijian.info/list/chousi/ target=_blank class=infotextkey>愁思不眠,先作环境和HRef=https://www.qijian.info/list/xinqing/ target=_blank class=infotextkey>心情的烘染。
“隔烟催漏金虬咽,罗帏暗淡灯HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花结。灯HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花结,片时春梦,HRef=https://www.qijian.info/list/jiangnan/ target=_blank class=infotextkey>江南天阔。”词的下阕写到的那位HRef=https://www.qijian.info/list/huairen/ target=_blank class=infotextkey>怀人念远的闺中HRef=https://www.qijian.info/list/shaofu/ target=_blank class=infotextkey>少妇,深藏在这座幽雅的园林之中,其HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风姿的秀美、心性的柔静和HRef=https://www.qijian.info/list/xinqing/ target=_blank class=infotextkey>心情的HRef=https://www.qijian.info/list/chouchang/ target=_blank class=infotextkey>惆怅,也就可想而知了。给人一种见其景感其人的感觉。所以,上下阕之间看似互不相属,实际上还是非常一致的。然后转写HRef=https://www.qijian.info/list/shaofu/ target=_blank class=infotextkey>少妇的HRef=https://www.qijian.info/list/chousi/ target=_blank class=infotextkey>愁思。她独卧罗帏之中,心HRef=https://www.qijian.info/list/huaiyuan/ target=_blank class=infotextkey>怀远人,久不能寐。此时燃膏将尽,灯芯结HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花,室内光线越来越暗淡,室外则夜露已落,一切都这么沉寂,只有漏壶上的铜龙透过烟雾送来点点滴滴的漏声。在愁人听来,竟似声声哽咽。作者这里并不直接HRef=https://www.qijian.info/list/xieren/ target=_blank class=infotextkey>写人的神态,而是更深一层,借暗淡的灯光和哽咽的漏声造成一种HRef=https://www.qijian.info/list/youyuan2/ target=_blank class=infotextkey>幽怨的HRef=https://www.qijian.info/list/yijing/ target=_blank class=infotextkey>意境,把人的HRef=https://www.qijian.info/list/chouku/ target=_blank class=infotextkey>愁苦表现得十分真切。特别是“隔烟催漏金虬咽”找人一句,尤见移情HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象的奇思。又写HRef=https://www.qijian.info/list/shaofu/ target=_blank class=infotextkey>少妇的幽梦,又重叠前句末三字,突出灯光的昏暗,然后化用岑参《春梦》诗“枕上片时春梦中,行尽HRef=https://www.qijian.info/list/jiangnan/ target=_blank class=infotextkey>江南数千里”二语,表现HRef=https://www.qijian.info/list/shaofu/ target=_blank class=infotextkey>少妇的迷离惝恍之情。
人倦灯昏,始得暂眠片刻,梦魂忽到HRef=https://www.qijian.info/list/jiangnan/ target=_blank class=infotextkey>江南,境界顿觉开阔。然而所HRef=https://www.qijian.info/list/huainian/ target=_blank class=infotextkey>怀念的人又在哪?梦中是否能见到?作者却不写出来,让读者自去HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象。这样写,比韦庄《木兰HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花》中的这句“千HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山万水不曾行,魂梦欲教何处觅”意思更含蓄,更意味深长。
范成大(1126-1193),字致能,号称石湖居士。汉族,平江吴县(今江苏苏州)人。南宋诗人。谥文穆。从江西派入手,后学习中、晚唐诗,继承了白居易、王建、张籍等诗人新乐府的现实主义精神,终于自成一家。风格平易浅显、清新妩媚。诗题材广泛,以反映农村社会生活内容的作品成就最高。他与杨万里、陆游、尤袤合称南宋“中兴四大诗人”。 ...
范成大。 范成大(1126-1193),字致能,号称石湖居士。汉族,平江吴县(今江苏苏州)人。南宋诗人。谥文穆。从江西派入手,后学习中、晚唐诗,继承了白居易、王建、张籍等诗人新乐府的现实主义精神,终于自成一家。风格平易浅显、清新妩媚。诗题材广泛,以反映农村社会生活内容的作品成就最高。他与杨万里、陆游、尤袤合称南宋“中兴四大诗人”。
和武公望雪梅五首。宋代。廖行之。 腊残春到无多日,留得清芬伴倾椒。却放东风吹冻裂,遣渠堤柳又新条。
书崇庆常公殉节传后。。秦清。 东北有伟人,大名垂西南。政化延邛笮,啸歌抒幽覃。春嘘山矗矗,秋净水潭潭。琴能鸣其治,泉亦忘其贪。符彼循吏传,如皈弥勒龛。蚤蔚凤苞九,易报鹿鸣三。所难在大节,而匪矢空谈。牙璋入三巴,偫粮供鱼蚕。天落一将星,地震五丁男。平生忠孝亮,动与意气酣。胆固大如斗,手乃剑磨镡。舌为犀锋利,目为虎视耽。日晕生雌霓,妖魄褫虪甝。一死太山重,就之若饴甘。蠢尔如豕突,瞬顾已就戡。卓哉此鸿爪,千秋迹可探。承庥在翼子,明发慎毋惭。浩歌起遐瞩,蜀山挺翠岚。
送何乔仲赴阙四首 其一。明代。黎民表。 招摇有桂树,结根南海湄。蒙茏度霜霰,皎洁常不移。以兹孤直性,贡之白玉墀。春风被兰茝,荣耀同一时。虽有艳阳质,比君璚树枝。明堂备榱桷,海寓瞻巍巍。丹青洵云美,玄素岂所睽。无言愧桃李,幸得仰容辉。
泊舟大湘。明代。曹学佺。 停棹投渔火,人烟自一区。远行衔月浅,隔水度营孤。夕露无声坠,寒猿有泪呼。临流归梦促,安得涉江湖。
醉吕洞宾画。元代。胡天游。 碧眼朦胧,风须猎猎。一朵仙花红衬颊,瑶池宴罢九霞浆。人世已非唐日月,飙轮倚醉风泠泠。玉山恨不扶飞琼,城南老魅尔何物。捉臂返顾如叮咛,岩也睨之若螟蛉。拉乾坤之隘兮,不足供先生之高枕。杯洞庭之绿兮,不足助先生之解酲。噫!今夜酒醒何处?清风明月,一笛瑶京。