霭芳阴未解,乍天气、过元宵。讶客神犹寒,吟窗易晓,春色无柳。梅梢。尚留顾藉,滞东风、未肯雪轻飘。知道诗翁欲去,递香要送兰桡。清标。会上丛霄。千里阻、九华遥。料今朝别后,他时有梦,应梦今朝。河桥。柳愁未醒,赠行人、又恐越魂销。留取归来紧马,翠长千缕柔条。
木兰花慢·送人之官九华。宋代。周端臣。 霭芳阴未解,乍天气、过元宵。讶客神犹寒,吟窗易晓,春色无柳。梅梢。尚留顾藉,滞东风、未肯雪轻飘。知道诗翁欲去,递香要送兰桡。清标。会上丛霄。千里阻、九华遥。料今朝别后,他时有梦,应梦今朝。河桥。柳愁未醒,赠行人、又恐越魂销。留取归来紧马,翠长千缕柔条。
残月未落,在地上留下昏暗的影子。在这样一个元宵刚过的早春时节,我与客人吟诗酬唱度过了这送别前的不眠之夜,天色已晓。春寒料峭,让我对即将远行的诗友无限怜悯,更加上春意未浓,让人心绪无聊。
眼前突然出现几树早几树早梅,在那梅梢上,尚有数朵残梅在迎风怒放。洁白的花儿好像对谁依依不舍似的,在东风中滞留残存,不肯像雪花一样随风凋零。它又好像知道友人要就此远去,所以用扑鼻的清香送他上船,以慰藉他那忧伤的心。
你文采高逸,一定会像那明月一样直上重霄,令人景仰赞叹。只可惜你所赴任的九华与我相隔千里之遥,路途险阻,今后若欲相见,将会非常困难。今朝分别的情景,我想一定会在你我的心中刻下深深的烙印,会时时再现于你我今后的梦境里的。
在那河桥两侧,杨柳尚未睁开惺松的睡眼,想折下一枝送给友人,又恐怕它还不能留人,只能增添自己心中的伤感。暂且留着它吧,等到将来某一天友人重来,杨柳一定是万条柔枝披拂,那时再以绿柳系马,定能挽留得住柳系马,定能挽留得住他。
霭:即霭霭,形容月光昏暗的样子。
芳阴:即月影。“芳”是为了增添词的色彩而加的修饰。
乍:此处是正好刚刚的意思。
顾藉:顾惜。
诗翁:对友人的敬称。
兰桡:代指船。桡,船桨。贾岛《忆江上吴处士》:“兰桡殊未返,消息海云端。”
清标:指清美脱俗的文采。
会:定当,定要。
柳愁未醒:是对柳树尚未绽芽吐绿的含蓄说法。
行人:指即将远行的友人。
越魂:指越中送行的词人自己。
这是一首HRef=https://www.qijian.info/list/songbie/ target=_blank class=infotextkey>送别词,作于作者的诗友欲赴九华走HRef=https://www.qijian.info/list/ma/ target=_blank class=infotextkey>马上任之际。九华:HRef=https://www.qijian.info/list/diming/ target=_blank class=infotextkey>地名,在今安徽省。
词的上阕从HRef=https://www.qijian.info/list/songbie/ target=_blank class=infotextkey>送别时的HRef=https://www.qijian.info/list/tianqi/ target=_blank class=infotextkey>天气、时节写起,借HRef=https://www.qijian.info/list/zaochun/ target=_blank class=infotextkey>早春的残梅加以发挥,谓梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花不肯轻落,是有意要等待这位HRef=https://www.qijian.info/list/pinge/ target=_blank class=infotextkey>品格清逸的诗翁,为他送行。下阕借HRef=https://www.qijian.info/list/zaochun/ target=_blank class=infotextkey>早春的HRef=https://www.qijian.info/list/yangliu/ target=_blank class=infotextkey>杨柳抒发自己对HRef=https://www.qijian.info/list/youren/ target=_blank class=infotextkey>友人的挽留HRef=https://www.qijian.info/list/xibie/ target=_blank class=infotextkey>惜别之情。河桥的HRef=https://www.qijian.info/list/yangliu/ target=_blank class=infotextkey>杨柳尚未绽芽吐绿,所以不能留人,若以HRef=https://www.qijian.info/list/zengbie/ target=_blank class=infotextkey>赠别,徒留伤心,只能等到对方归来之时,长条千缕,方能留得住他。
“霭芳阴未解,乍HRef=https://www.qijian.info/list/tianqi/ target=_blank class=infotextkey>天气,过元宵。讶客袖犹寒,吟窗易晓,HRef=https://www.qijian.info/list/chunse/ target=_blank class=infotextkey>春色无聊。”HRef=https://www.qijian.info/list/kaitou/ target=_blank class=infotextkey>开头几句写词人与诗友吟诗至晓,时值HRef=https://www.qijian.info/list/songbie/ target=_blank class=infotextkey>送别,既HRef=https://www.qijian.info/list/shanggan/ target=_blank class=infotextkey>伤感又无绪。词人开篇渲染HRef=https://www.qijian.info/list/songbie/ target=_blank class=infotextkey>送别时的清冷无绪,为下文梅的出现作好了铺垫。
“梅梢,尚留顾藉,滞东HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风,未肯HRef=https://www.qijian.info/list/xue/ target=_blank class=infotextkey>雪轻飘。知道诗翁欲去,递香要送兰桡。”这几句由“HRef=https://www.qijian.info/list/chunse/ target=_blank class=infotextkey>春色无聊”骤然而写到“未肯HRef=https://www.qijian.info/list/xue/ target=_blank class=infotextkey>雪轻飘”的早梅,给人以眼前一亮的感觉,并以梅的等待和相送,HRef=https://www.qijian.info/list/zanmoi/ target=_blank class=infotextkey>赞美了HRef=https://www.qijian.info/list/youren/ target=_blank class=infotextkey>友人HRef=https://www.qijian.info/list/pinge/ target=_blank class=infotextkey>品格文采之高迈。
“清标,会上丛霄。千里阻,九华遥。料今朝别后,他时有梦,应梦今朝。”这几句先承HRef=https://www.qijian.info/list/zansong/ target=_blank class=infotextkey>赞颂之意,然后又抒发对HRef=https://www.qijian.info/list/youren/ target=_blank class=infotextkey>友人的依依HRef=https://www.qijian.info/list/xibie/ target=_blank class=infotextkey>惜别之情。这几句直接HRef=https://www.qijian.info/list/shuhuai/ target=_blank class=infotextkey>抒怀,表达对HRef=https://www.qijian.info/list/pengyou/ target=_blank class=infotextkey>朋友的敬重和对HRef=https://www.qijian.info/list/fenbie/ target=_blank class=infotextkey>分别的HRef=https://www.qijian.info/list/shanggan/ target=_blank class=infotextkey>伤感,对别后的设想则更细腻地抒发了自己对HRef=https://www.qijian.info/list/youyi/ target=_blank class=infotextkey>友谊的HRef=https://www.qijian.info/list/zhenxi/ target=_blank class=infotextkey>珍惜。
“河桥,柳愁未醒,赠行人,又恐越魂销。留取归来系HRef=https://www.qijian.info/list/ma/ target=_blank class=infotextkey>马,翠长千缕柔条。”这几句借柳HRef=https://www.qijian.info/list/shuhuai/ target=_blank class=infotextkey>抒怀,表达对HRef=https://www.qijian.info/list/youren/ target=_blank class=infotextkey>友人的HRef=https://www.qijian.info/list/xibie/ target=_blank class=infotextkey>惜别挽留之意。这几句表意细腻而HRef=https://www.qijian.info/list/woiwan/ target=_blank class=infotextkey>委婉,充分利用“柳”和“留”的谐音,把一腔HRef=https://www.qijian.info/list/liqing/ target=_blank class=infotextkey>离情抒发得淋漓尽致而又耐人寻味。
在中国古典诗歌的传统中,梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花是HRef=https://www.qijian.info/list/pinge/ target=_blank class=infotextkey>品格的象征,柳枝是HRef=https://www.qijian.info/list/ganqing/ target=_blank class=infotextkey>感情的象征。词人以梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花颂人,写残梅有心;以柳条送客,写早柳未发,故无法留住远行之人。既切合刚过元宵的HRef=https://www.qijian.info/list/zaochun/ target=_blank class=infotextkey>早春时节,为HRef=https://www.qijian.info/list/songbie/ target=_blank class=infotextkey>送别实见之景,又巧妙地托物为喻,传达出自己的HRef=https://www.qijian.info/list/sixiang2/ target=_blank class=infotextkey>思想HRef=https://www.qijian.info/list/ganqing/ target=_blank class=infotextkey>感情。HRef=https://www.qijian.info/list/zongti/ target=_blank class=infotextkey>总体来说,词人将一个HRef=https://www.qijian.info/list/songbie/ target=_blank class=infotextkey>送别的传统题材寄托于对梅柳的刻画中,可以说是别具一格,清雅脱俗。
周端臣,宋词人。字彦良,号葵窗。建业(今南京)人。光宗绍熙三年(一一九二)寓临安。宋周密《武林旧事》云其曾经“御前应制”。后出仕,未十年而卒(释斯植《采芝集·挽周彦良》“白首功成未年”)。其词作今存九首,内容多为伤春、怨别,其中有四首“西湖”词。亦能诗,《诗家鼎脔》及《宋诗纪事》收其诗九首。有《葵窗词稿》,已佚。《江湖后集》卷三辑有其诗一卷。 周端臣诗,以影印文渊阁《四车全书·江湖后集》为底本,与新辑集外诗合编为一卷。 ...
周端臣。 周端臣,宋词人。字彦良,号葵窗。建业(今南京)人。光宗绍熙三年(一一九二)寓临安。宋周密《武林旧事》云其曾经“御前应制”。后出仕,未十年而卒(释斯植《采芝集·挽周彦良》“白首功成未年”)。其词作今存九首,内容多为伤春、怨别,其中有四首“西湖”词。亦能诗,《诗家鼎脔》及《宋诗纪事》收其诗九首。有《葵窗词稿》,已佚。《江湖后集》卷三辑有其诗一卷。 周端臣诗,以影印文渊阁《四车全书·江湖后集》为底本,与新辑集外诗合编为一卷。
师安抚生日。。晁公溯。 鼻祖始谋远,承家积庆长。青霜元不坠,玉树久逾芳。气验三嵎秀,祥占五世昌。向来蜀父老,久忆汉文章。试问风骚将,谁登翰墨场。浮云玉垒变,秋草墨池荒。大雅沦金石,斯文厌秕糠。九成方命舜,三变必兴唐。东壁初观象,南箕果降光。终当荐清庙,始验山崑冈。世喜韶音在,人皆肉味忘。遥闻望帝国,重立郑公乡。议论看前辈,春秋守素王。谈经追服杜,下笔逼班扬。价重连城璧,功高治水航。词源倾滟澦,才刃剧干将。思涌辞穿月,文成字挟霜。高明齐日观,豪健敌风樯。不但垂金薤,方期兆玉璜。径宜排稷下,不用奏阿房。退草三千牍,深窥数仞墙。多闻正科斗,博识辨商羊。乡党尊王烈,交游说郑庄。弦歌化邹鲁,文物见成康。壮岁观周乐,昭时笑楚狂。风尘天下辙,日月魏月梁。星列桥门外,霜寒璧水傍。应书随汉传,鼓箧上虞庠。大策先多士,高谈兀老苍。诸儒甘折角,宗伯许升堂。擢秀联龙虎,凌霄翳凤凰。西黉聊偃息,北海暂徊翔。绛帐师儒室,青衿弟子行。至音消郑卫,俗学起膏肓。德业方天纵,才名故日彰。筑岩宜梦说,负鼎可干汤。宪古兴华旦,蒐儒列奉常。鲁宫传礼乐,赵铎应宫商。金纳诸侯酎,郊崇上帝觞。朝仪修草具,庙乐纪芝房。方刺封中制,将方岱岳祊。守邦严典礼,范俗正堤防。恩赐尚书舄,班齐骑省郎。明光联执戟,建礼入含香。鸣下趋文陛,垂绅拱御床。天临豸冠动,风凛兽樽凉。禁省吟红药,朝廷少皂囊。忧时惟贾傅,疾恶甚张纲。伏阁曾留谏,埋轮讵畏强。忠言深慷慨,直气欻飞扬。屡乞开宣室,常思请尚方。马皆贪立仗,凤独见朝阳。直道难容黯,群臣惜渡湘。虚心忘宠辱,知命信行藏。徼道森长乐,周庐肃未央。赘衣重入侍,交戟俨开张。地有长城固,时无宝瑟僵。鸣銮思禹穴,飞旆入雷塘。仗狩崆峒远,旌垂少海黄。方资清宿卫,乃遽释轩裳。负郭俄回驾,专城再耀铓。化移江北枳,讼决召南棠。已去浮江虎,潜躯避境蝗。使车更刺举,夷路看腾骧。未即归前席。还闻出护羌。不通五尺道,坐富十年粮。念昔东南帝,多兴楚越疆。聚星占晋国,厌气走秦皇。往者何劳继,今王未旺易量。布书垂象魏,仄席在岩廊。大业虽中偾,神谋正外攘。会须擒颉利,方拟殄烧当。宇宙依秦树,山河接汶篁。再令宫禁肃,必赖股肱良。岂久留乘塞,行看入奉璋。无安都护府,亟趣舍人装。有客弹长铗,终年窃太仓。乘龙安敢望,飞凤果为祥。贪禄难投帻,登堂阻奉觞。遥期千岁寿,坐见海生桑。
凤衔杯 咏秦羽阳宫瓦。近现代。溥儒。 羽阳宫殿悲何处。彩云萧史同朝暮。霸业久随尘,问咸阳、可怜焦土。祗河岳,还如故。阅沧桑,成今古。漳台片瓦皆愁侣。叹璧月仍圆,销磨秦汉经风雨。兴亡恨,谁能补。
登女郎台。宋代。穆修。 台前流水眼波明,台上闲云鬓叶轻。莫把姑苏远相比,不曾亡国祇倾城。
从驾观讲武诗。南北朝。庾信。 校战出长杨。兵栏入鬬场。置阵横云起。开营鴈翼张。门嫌磁石碍。马畏铁菱伤。龙渊触牛斗。繁弱骇天狼。落星奔骥騄。浮云上骕骦。急风吹战鼓。高尘拥贝装。骇猿时落木。惊鸿屡断行。树寒条更直。山枯菊转芳。豹略推全胜。龙图揖所长。小臣欣寓目。还知奉会昌。
秋柳 其三。近现代。许南英。 怯寒先著薄绵衣,竟与三春意态非。已似韦娘金缕尽,那堪苏小玉绳稀?楼台有客怜相望,燕雁凭君记代飞。一为停骖思往事,宦情、乡梦两相违!
出资阳赴武冈道中二首 其二。明代。尹台。 屡回山谷阻,时复得幽村。路转松杉密,疃开芋秣繁。人烟通绝岭,草树豁高原。莫问桃花水,前溪亦武源。