木兰花慢·送人之官九华

木兰花慢·送人之官九华朗读

霭芳阴未解,乍天气、过元宵。讶客神犹寒,吟窗易晓,春色无柳。梅梢。尚留顾藉,滞东风、未肯雪轻飘。知道诗翁欲去,递香要送兰桡。清标。会上丛霄。千里阻、九华遥。料今朝别后,他时有梦,应梦今朝。河桥。柳愁未醒,赠行人、又恐越魂销。留取归来紧马,翠长千缕柔条。

译文

  残月未落,在地上留下昏暗的影子。在这样一个元宵刚过的早春时节,我与客人吟诗酬唱度过了这送别前的不眠之夜,天色已晓。春寒料峭,让我对即将远行的诗友无限怜悯,更加上春意未浓,让人心绪无聊。

  眼前突然出现几树早几树早梅,在那梅梢上,尚有数朵残梅在迎风怒放。洁白的花儿好像对谁依依不舍似的,在东风中滞留残存,不肯像雪花一样随风凋零。它又好像知道友人要就此远去,所以用扑鼻的清香送他上船,以慰藉他那忧伤的心。

  你文采高逸,一定会像那明月一样直上重霄,令人景仰赞叹。只可惜你所赴任的九华与我相隔千里之遥,路途险阻,今后若欲相见,将会非常困难。今朝分别的情景,我想一定会在你我的心中刻下深深的烙印,会时时再现于你我今后的梦境里的。

  在那河桥两侧,杨柳尚未睁开惺松的睡眼,想折下一枝送给友人,又恐怕它还不能留人,只能增添自己心中的伤感。暂且留着它吧,等到将来某一天友人重来,杨柳一定是万条柔枝披拂,那时再以绿柳系马,定能挽留得住柳系马,定能挽留得住他。

注释

霭:即霭霭,形容月光昏暗的样子。

芳阴:即月影。“芳”是为了增添词的色彩而加的修饰。

乍:此处是正好刚刚的意思。

顾藉:顾惜。

诗翁:对友人的敬称。

兰桡:代指船。桡,船桨。贾岛《忆江上吴处士》:“兰桡殊未返,消息海云端。”

清标:指清美脱俗的文采。

会:定当,定要。

柳愁未醒:是对柳树尚未绽芽吐绿的含蓄说法。

行人:指即将远行的友人。

越魂:指越中送行的词人自己。

  这是一首HRef=https://www.qijian.info/list/songbie/ target=_blank class=infotextkey>送别词,作于作者的诗友欲赴九华走HRef=https://www.qijian.info/list/ma/ target=_blank class=infotextkey>马上任之际。九华:HRef=https://www.qijian.info/list/diming/ target=_blank class=infotextkey>地名,在今安徽省。

  词的上阕从HRef=https://www.qijian.info/list/songbie/ target=_blank class=infotextkey>送别时的HRef=https://www.qijian.info/list/tianqi/ target=_blank class=infotextkey>天气、时节写起,借HRef=https://www.qijian.info/list/zaochun/ target=_blank class=infotextkey>早春的残梅加以发挥,谓梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花不肯轻落,是有意要等待这位HRef=https://www.qijian.info/list/pinge/ target=_blank class=infotextkey>品格清逸的诗翁,为他送行。下阕借HRef=https://www.qijian.info/list/zaochun/ target=_blank class=infotextkey>早春的HRef=https://www.qijian.info/list/yangliu/ target=_blank class=infotextkey>杨柳抒发自己对HRef=https://www.qijian.info/list/youren/ target=_blank class=infotextkey>友人的挽留HRef=https://www.qijian.info/list/xibie/ target=_blank class=infotextkey>惜别之情。河桥的HRef=https://www.qijian.info/list/yangliu/ target=_blank class=infotextkey>杨柳尚未绽芽吐绿,所以不能留人,若以HRef=https://www.qijian.info/list/zengbie/ target=_blank class=infotextkey>赠别,徒留伤心,只能等到对方归来之时,长条千缕,方能留得住他。

  “霭芳阴未解,乍HRef=https://www.qijian.info/list/tianqi/ target=_blank class=infotextkey>天气,过元宵。讶客袖犹寒,吟窗易晓,HRef=https://www.qijian.info/list/chunse/ target=_blank class=infotextkey>春色无聊。”HRef=https://www.qijian.info/list/kaitou/ target=_blank class=infotextkey>开头几句写词人与诗友吟诗至晓,时值HRef=https://www.qijian.info/list/songbie/ target=_blank class=infotextkey>送别,既HRef=https://www.qijian.info/list/shanggan/ target=_blank class=infotextkey>伤感又无绪。词人开篇渲染HRef=https://www.qijian.info/list/songbie/ target=_blank class=infotextkey>送别时的清冷无绪,为下文梅的出现作好了铺垫。

  “梅梢,尚留顾藉,滞东HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风,未肯HRef=https://www.qijian.info/list/xue/ target=_blank class=infotextkey>雪轻飘。知道诗翁欲去,递香要送兰桡。”这几句由“HRef=https://www.qijian.info/list/chunse/ target=_blank class=infotextkey>春色无聊”骤然而写到“未肯HRef=https://www.qijian.info/list/xue/ target=_blank class=infotextkey>雪轻飘”的早梅,给人以眼前一亮的感觉,并以梅的等待和相送,HRef=https://www.qijian.info/list/zanmoi/ target=_blank class=infotextkey>赞美了HRef=https://www.qijian.info/list/youren/ target=_blank class=infotextkey>友人HRef=https://www.qijian.info/list/pinge/ target=_blank class=infotextkey>品格文采之高迈。

  “清标,会上丛霄。千里阻,九华遥。料今朝别后,他时有梦,应梦今朝。”这几句先承HRef=https://www.qijian.info/list/zansong/ target=_blank class=infotextkey>赞颂之意,然后又抒发对HRef=https://www.qijian.info/list/youren/ target=_blank class=infotextkey>友人的依依HRef=https://www.qijian.info/list/xibie/ target=_blank class=infotextkey>惜别之情。这几句直接HRef=https://www.qijian.info/list/shuhuai/ target=_blank class=infotextkey>抒怀,表达对HRef=https://www.qijian.info/list/pengyou/ target=_blank class=infotextkey>朋友的敬重和对HRef=https://www.qijian.info/list/fenbie/ target=_blank class=infotextkey>分别的HRef=https://www.qijian.info/list/shanggan/ target=_blank class=infotextkey>伤感,对别后的设想则更细腻地抒发了自己对HRef=https://www.qijian.info/list/youyi/ target=_blank class=infotextkey>友谊的HRef=https://www.qijian.info/list/zhenxi/ target=_blank class=infotextkey>珍惜。

  “河桥,柳愁未醒,赠行人,又恐越魂销。留取归来系HRef=https://www.qijian.info/list/ma/ target=_blank class=infotextkey>马,翠长千缕柔条。”这几句借柳HRef=https://www.qijian.info/list/shuhuai/ target=_blank class=infotextkey>抒怀,表达对HRef=https://www.qijian.info/list/youren/ target=_blank class=infotextkey>友人的HRef=https://www.qijian.info/list/xibie/ target=_blank class=infotextkey>惜别挽留之意。这几句表意细腻而HRef=https://www.qijian.info/list/woiwan/ target=_blank class=infotextkey>委婉,充分利用“柳”和“留”的谐音,把一腔HRef=https://www.qijian.info/list/liqing/ target=_blank class=infotextkey>离情抒发得淋漓尽致而又耐人寻味。

  在中国古典诗歌的传统中,梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花是HRef=https://www.qijian.info/list/pinge/ target=_blank class=infotextkey>品格的象征,柳枝是HRef=https://www.qijian.info/list/ganqing/ target=_blank class=infotextkey>感情的象征。词人以梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花颂人,写残梅有心;以柳条送客,写早柳未发,故无法留住远行之人。既切合刚过元宵的HRef=https://www.qijian.info/list/zaochun/ target=_blank class=infotextkey>早春时节,为HRef=https://www.qijian.info/list/songbie/ target=_blank class=infotextkey>送别实见之景,又巧妙地托物为喻,传达出自己的HRef=https://www.qijian.info/list/sixiang2/ target=_blank class=infotextkey>思想HRef=https://www.qijian.info/list/ganqing/ target=_blank class=infotextkey>感情。HRef=https://www.qijian.info/list/zongti/ target=_blank class=infotextkey>总体来说,词人将一个HRef=https://www.qijian.info/list/songbie/ target=_blank class=infotextkey>送别的传统题材寄托于对梅柳的刻画中,可以说是别具一格,清雅脱俗。

周端臣

周端臣,宋词人。字彦良,号葵窗。建业(今南京)人。光宗绍熙三年(一一九二)寓临安。宋周密《武林旧事》云其曾经“御前应制”。后出仕,未十年而卒(释斯植《采芝集·挽周彦良》“白首功成未年”)。其词作今存九首,内容多为伤春、怨别,其中有四首“西湖”词。亦能诗,《诗家鼎脔》及《宋诗纪事》收其诗九首。有《葵窗词稿》,已佚。《江湖后集》卷三辑有其诗一卷。  周端臣诗,以影印文渊阁《四车全书·江湖后集》为底本,与新辑集外诗合编为一卷。 ...

周端臣朗读
()

猜你喜欢

晁公溯

鼻祖始谋远,承家积庆长。

青霜元不坠,玉树久逾芳。

()

羽阳宫殿悲何处。彩云萧史同朝暮。霸业久随尘,问咸阳、可怜焦土。

祗河岳,还如故。

()

台前流水眼波明,台上闲云鬓叶轻。

莫把姑苏远相比,不曾亡国祇倾城。

()

校战出长杨。

兵栏入鬬场。

()

怯寒先著薄绵衣,竟与三春意态非。已似韦娘金缕尽,那堪苏小玉绳稀?

楼台有客怜相望,燕雁凭君记代飞。一为停骖思往事,宦情、乡梦两相违!

()

屡回山谷阻,时复得幽村。路转松杉密,疃开芋秣繁。

人烟通绝岭,草树豁高原。莫问桃花水,前溪亦武源。

()