译文
光明媚,柳花飘飘扬扬坠在行舟之中。舟中人随手采起菱花,任凭小舟顺碧流飘转。
望乡楼上凭栏远望,这满眼风光,我却无心赏景,只思念塞北故乡。
注释
引:采摘。
信:任凭。
信碧流:听任船只在江流中行驶。
扬子:扬子江,即今扬州至镇江间之江流,古称扬子江。
望乡楼:泛指可以望远的高楼。
此诗特点在于给读者以HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象的余地,读后有余味,有言外的意思和情调。
前两句HRef=https://www.qijian.info/list/xiejing/ target=_blank class=infotextkey>写景。舟行扬子江中,岸上HRef=https://www.qijian.info/list/liuxu/ target=_blank class=infotextkey>柳絮飘来,沾襟惹鬓;诗人斜卧HRef=https://www.qijian.info/list/zhouzhong/ target=_blank class=infotextkey>舟中,一任菱HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花轻舟随着碧绿的江流荡漾东去。粗粗看来,俨然一幅闲情逸致的画面,仔细品味,方使人觉出其中自有一种HRef=https://www.qijian.info/list/luomo/ target=_blank class=infotextkey>落寞HRef=https://www.qijian.info/list/chouchang/ target=_blank class=infotextkey>惆怅的情绪在。春回大地,绿柳飘絮,按说应使人心神怡悦,但对于客居异地的游人来说,却常常因为“又是一年春好处”而触发久萦心怀的HRef=https://www.qijian.info/list/sixiang/ target=_blank class=infotextkey>思乡之念。何况,柳枝还是HRef=https://www.qijian.info/list/guren2/ target=_blank class=infotextkey>古人HRef=https://www.qijian.info/list/zengbie/ target=_blank class=infotextkey>赠别的信物,柳HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花入怀,HRef=https://www.qijian.info/list/ziran/ target=_blank class=infotextkey>自然会撩惹HRef=https://www.qijian.info/list/youzi/ target=_blank class=infotextkey>游子HRef=https://www.qijian.info/list/xiangsi2/ target=_blank class=infotextkey>乡思的HRef=https://www.qijian.info/list/chouxu/ target=_blank class=infotextkey>愁绪。
如果说,诗人这种HRef=https://www.qijian.info/list/sixiang/ target=_blank class=infotextkey>思乡的HRef=https://www.qijian.info/list/chouxu/ target=_blank class=infotextkey>愁绪在前两句里表达得尚属含蓄,不易使人体察,那么,后两句就表露得比较明显了。“闻道HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风光满扬子”这一句是说,诗人自己HRef=https://www.qijian.info/list/sixiang/ target=_blank class=infotextkey>思乡心切,HRef=https://www.qijian.info/list/chouxu/ target=_blank class=infotextkey>愁绪萦怀,没有观赏HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风景的兴致,“HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风光满扬子”只是听人所道,他不想看,也不愿看,因为他身处HRef=https://www.qijian.info/list/jiangnan/ target=_blank class=infotextkey>江南,神驰塞北(诗人HRef=https://www.qijian.info/list/guxiang/ target=_blank class=infotextkey>故乡在陇西姑臧),眼前明媚的HRef=https://www.qijian.info/list/chunguang/ target=_blank class=infotextkey>春光非但不能使他赏心悦目,反倒只能增其HRef=https://www.qijian.info/list/xiangsi2/ target=_blank class=infotextkey>乡思HRef=https://www.qijian.info/list/chouxu/ target=_blank class=infotextkey>愁绪。类似这样的情状,我们在古代的HRef=https://www.qijian.info/list/youxiu/ target=_blank class=infotextkey>优秀诗词当中是常常可以见到的。宋代女词人李清照在《武陵春》一词中写到:“闻说双溪春尚好,也拟泛轻舟;只恐双溪舴艋舟,载不动、许多愁。”同样是闻道HRef=https://www.qijian.info/list/chunguang/ target=_blank class=infotextkey>春光好,同样是自身HRef=https://www.qijian.info/list/chouxu/ target=_blank class=infotextkey>愁绪多,一个终于没有去,一个尽管去了,但根本无心赏景。所取HRef=https://www.qijian.info/list/taidu/ target=_blank class=infotextkey>态度虽殊,HRef=https://www.qijian.info/list/ganqing/ target=_blank class=infotextkey>感情表达的效果却是同样深切的。
既然舟行扬子江,不是为了赏景,那又为何而来呢?第四句作了回答:“天晴共上望乡楼”。原来诗人是为HRef=https://www.qijian.info/list/denglou/ target=_blank class=infotextkey>登楼望乡而来。但读诗至此,读者心里不免又生出许多新的疑问:为什么要在“HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风光满扬子”的“晴天”才HRef=https://www.qijian.info/list/denglou/ target=_blank class=infotextkey>登楼望乡呢?诗中没有明说,留给读者去HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象、体会、玩味。或许是,古时别家出走多在岁寒过后,当物华又换,HRef=https://www.qijian.info/list/chunguang/ target=_blank class=infotextkey>春光再满时,HRef=https://www.qijian.info/list/youzi/ target=_blank class=infotextkey>游子的HRef=https://www.qijian.info/list/xiangsi2/ target=_blank class=infotextkey>乡思倍切吧?或许是,HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风光明媚的晴天丽日,空气清朗,HRef=https://www.qijian.info/list/denglou/ target=_blank class=infotextkey>登楼望乡,可极目千里吧?所有这些,尽管没有写出,却比明白形诸文字更丰富,更耐人寻味。这正是这首绝句的神到之处。
李益(约750—约830), 唐代诗人,字君虞,祖籍凉州姑臧(今甘肃武威市凉州区),后迁河南郑州。大历四年(769)进士,初任郑县尉,久不得升迁,建中四年(783)登书判拔萃科。因仕途失意,后弃官在燕赵一带漫游。以边塞诗作名世,擅长绝句,尤其工于七绝。 ...
李益。 李益(约750—约830), 唐代诗人,字君虞,祖籍凉州姑臧(今甘肃武威市凉州区),后迁河南郑州。大历四年(769)进士,初任郑县尉,久不得升迁,建中四年(783)登书判拔萃科。因仕途失意,后弃官在燕赵一带漫游。以边塞诗作名世,擅长绝句,尤其工于七绝。
次韵昌甫闻予过仲益见寄。宋代。韩淲。 离群常恨不能佳,桂到秋深处处花。幽讨既寻泉水矣,傍搜岂忘月轩耶。翁留觞酌时煨栗,友为炉熏更作茶。不是襟期安得此,世间馀事我何加。
题刘至诚行乐。清代。戴亨。 溪回荡云容,虬松势妖矫。日月摩高巅,石瘦青苔老。科头信芒鞋,临风恣幽讨。箕踞憩云根,苍翠午阴悄。触目与神谋,精理扩怀抱。得意已忘言,隔涧闻幽鸟。邃壑古烟深,呼童觅瑶草。
铜雀妓。明代。袁凯。 流尘拂还集,絜糒俨然陈。歌吹自朝暮,君王宁复闻。松柏有时摧,妾非百年人。愿为陵上土,岁久得相亲。
送杨训导擢曹州掌教二首 其一。明代。唐顺之。 传魁之世久知名,君作师儒更有声。巳道江东桃李遍,春风还被鲁诸生。
题荷花书帧。唐代。康有为。 世界偶然留色相,生涯毕竟托清波。明珰翠羽人曾识,碧漠红塘梦似过。残月照来裳佩冷,晓风坠后粉痕多。城南诗客频相问,怊怅朱颜易老何。