减字浣溪沙·楼角初销一缕霞

减字浣溪沙·楼角初销一缕霞朗读

楼角初销一缕霞,淡黄杨柳暗栖鸦。玉人和月摘梅花。

笑捻粉香归洞户,更垂帘幕护窗纱。东风寒似夜来些。

减字浣溪沙·楼角初销一缕霞创作背景

  北宋哲宗元祐三年(1088)秋,贺铸在和州(今安徽和县一带)任管界巡检(负责地方上训治甲兵,巡逻州邑,捕捉盗贼等的武官),时感怀思慕爱人,而作此词。

参考资料:

1、上疆村民 王蔚 等.宋词三百首·元曲三百首.呼和浩特:内蒙古文化出版社,2006:116

  此词写一位纯静高洁、貌美如玉的年轻HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子从HRef=https://www.qijian.info/list/bangwan/ target=_blank class=infotextkey>傍晚到夜间的一些活动,充满了词人倾慕和爱恋的情感。

  上片写户外,前两句专力HRef=https://www.qijian.info/list/xiejing/ target=_blank class=infotextkey>写景。“楼角初销一缕霞”,首先出现在画上的是一座佳人居住的红楼,但词人并不描绘楼的全貌,而只勾勒出它的一角。HRef=https://www.qijian.info/list/shijian/ target=_blank class=infotextkey>时间是太阳落HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山的一瞬。起初,残阳斜射,楼角镕金,色彩极其艳丽;继而,阳光迅速消失,楼角变得暗淡,朦胧,以至被夜幕挂上了面纱。“淡黄HRef=https://www.qijian.info/list/yangliu/ target=_blank class=infotextkey>杨柳暗栖鸦”,接着写红楼附近HRef=https://www.qijian.info/list/yangliu/ target=_blank class=infotextkey>杨柳,这HRef=https://www.qijian.info/list/yangliu/ target=_blank class=infotextkey>杨柳是“淡黄”色,说明抽叶不久,HRef=https://www.qijian.info/list/shijian/ target=_blank class=infotextkey>时间应是初春。在这嫩绿HRef=https://www.qijian.info/list/liushu/ target=_blank class=infotextkey>柳树的枝叶间,栖卧着归林的乌鸦,在“栖鸦”前加一“暗”字,既显此处人静,又显此时夜深,“栖鸦”与“淡黄HRef=https://www.qijian.info/list/yangliu/ target=_blank class=infotextkey>杨柳”已经融为一体了。通过HRef=https://www.qijian.info/list/shijian/ target=_blank class=infotextkey>时间的推移,作者为读者描绘了一个幽静、朦胧的HRef=https://www.qijian.info/list/yejing/ target=_blank class=infotextkey>夜景,为下边HRef=https://www.qijian.info/list/renwu/ target=_blank class=infotextkey>人物的活动设置了一个适宜的环境。

  “玉人和月摘梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花”,“玉人”,像美玉一样漂亮标致的人,既可指HRef=https://www.qijian.info/list/nanzi/ target=_blank class=infotextkey>男子,又可喻HRef=https://www.qijian.info/list/nuxing/ target=_blank class=infotextkey>女性。此词所写,应是一位年轻的姑娘。这如HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花似玉的佳人,披着银白似水的HRef=https://www.qijian.info/list/yueguang/ target=_blank class=infotextkey>月光,采摘“疏影横斜”、“暗香浮动”的梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花,月、HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花、人三美相映,HRef=https://www.qijian.info/list/yijing/ target=_blank class=infotextkey>意境灵动,画面幽洁,令人拍案叫绝。

  在上片HRef=https://www.qijian.info/list/jingwu/ target=_blank class=infotextkey>景物描写中,还充分显示了色彩的多姿和变幻,红楼、金霞、淡黄HRef=https://www.qijian.info/list/yangliu/ target=_blank class=infotextkey>杨柳,黑色乌鸦,银白HRef=https://www.qijian.info/list/yueguang/ target=_blank class=infotextkey>月光,嫣红的梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花,织成了一幅斑烂绚丽的HRef=https://www.qijian.info/list/tuhua/ target=_blank class=infotextkey>图画。HRef=https://www.qijian.info/list/renwu/ target=_blank class=infotextkey>人物在如此HRef=https://www.qijian.info/list/youmoi/ target=_blank class=infotextkey>优美的环境中活动,犹如仙境一般。

  下片写室内,“笑捻粉香归洞户”,写HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子由院子回到了室内。年轻的佳人采罢梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花,她面含微笑,手指轻轻拈动HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花枝,迈动款款碎步,她要回房去了。“粉香”即指梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花,是以色彩和气味代指物体,这种借代手法,出自人们的体味和感触,很有点HRef=https://www.qijian.info/list/ganqing/ target=_blank class=infotextkey>感情色彩。“洞户”,本是室与室之间相通的门户,这里作洞房用,即姑娘所居深邃的内室。这一句写得逼真细致,活灵活现,使人读之如见如闻。

  “更垂帘幕护窗纱”,“更”即“又”,佳人入室之后,HRef=https://www.qijian.info/list/ma/ target=_blank class=infotextkey>马上就把帘幕垂挂下来,用一“又”字,说明天天如此,已成HRef=https://www.qijian.info/list/shenghuo/ target=_blank class=infotextkey>生活定例。帘幕护住窗纱,严严实实,既遮挡HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨侵袭,又使人无缝窥伺,佳人很善于HRef=https://www.qijian.info/list/ziwo/ target=_blank class=infotextkey>自我保护,在自己的小天地里,慎独高雅,孤芳不群。

  “东HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风寒似夜来些”,“些”是宋、元时期语尾助词,读sā音。这句是说,虽然佳人刚刚放下帘幕,入夜不久,由于是初春季节,东HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风一吹,仍觉寒气浸浸,犹如深夜一般。不过佳人已“躲进小楼成一统”,HRef=https://www.qijian.info/list/ziran/ target=_blank class=infotextkey>自然便不“管他冬夏与春秋”了。

  唐圭璋先生评这首词说:“此首全篇HRef=https://www.qijian.info/list/xiejing/ target=_blank class=infotextkey>写景,无句不美。”从字面上看,此评固然精当,但词人HRef=https://www.qijian.info/list/xiejing/ target=_blank class=infotextkey>写景的目的在于颂人,HRef=https://www.qijian.info/list/gesong/ target=_blank class=infotextkey>歌颂那位高洁美丽的HRef=https://www.qijian.info/list/shaonu/ target=_blank class=infotextkey>少女,她超凡脱俗,一尘不染,独来独往,不受任何羁绊。贺铸的HRef=https://www.qijian.info/list/haoyou/ target=_blank class=infotextkey>好友,另一著名词人张耒为《东HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山词》写的序中曾说贺词“幽洁如屈、宋”,有人认为这样评价过高,不过HRef=https://www.qijian.info/list/quyuan/ target=_blank class=infotextkey>屈原那种HRef=https://www.qijian.info/list/moiren/ target=_blank class=infotextkey>美人香草的手法,他还是学来了,最为脍炙人口的《青玉案》,表面看虽是一首HRef=https://www.qijian.info/list/yanci/ target=_blank class=infotextkey>艳词,实则那位“凌波佳人”不仅有美艳绝伦的姿质,而且带着孤芳自赏,HRef=https://www.qijian.info/list/jimo/ target=_blank class=infotextkey>寂寞幽独的气息,从她身上曲折地表现了作者HRef=https://www.qijian.info/list/ganshang/ target=_blank class=infotextkey>感伤HRef=https://www.qijian.info/list/shenshi/ target=_blank class=infotextkey>身世、HRef=https://www.qijian.info/list/lixiang/ target=_blank class=infotextkey>理想失落的HRef=https://www.qijian.info/list/beiguan/ target=_blank class=infotextkey>悲观情绪。这首《减字浣溪沙》中的佳人,也不妨把她看成即是贺铸HRef=https://www.qijian.info/list/lixiang/ target=_blank class=infotextkey>理想和HRef=https://www.qijian.info/list/yuanwang/ target=_blank class=infotextkey>愿望的象征,或者说就是词人的自况。

贺铸

贺铸(1052~1125) 北宋词人。字方回,号庆湖遗老。汉族,卫州(今河南卫辉)人。宋太祖贺皇后族孙,所娶亦宗室之女。自称远祖本居山阴,是唐贺知章后裔,以知章居庆湖(即镜湖),故自号庆湖遗老。 ...

贺铸朗读
()

猜你喜欢

水纹藤簟竹方床,山阁重阴雨后凉。新月梧桐秋已老,碧梧机杼夜初长。

白鱼入馔松醪熟,红稻供炊笋脯香。云树芝泉随处好,一时清赏肯相忘。

()
刘摰

槲林秋叶青玉繁,枝间倒挂秋山猿。古面睢盱露瘦月,氄毛匀腻舒玄云。

老猿顾子稍留滞,小猿引臂劳攀援。坐疑跳踯避人去,彷佛悲啸生壁间。

()
释正觉

丝纶降,号令分,

寰中天子,塞外将军。

()

省署聊休直,皇恩许过家。

朝廷宠儒雅,车骑有光华。

()

白鹤声可怜,红鹤声可恶。

白鹤静无匹,红鹤喧无数。

()

峻坂盘神树,阴崖凿鬼工。芳尘羽扇冷,春燕玉堂空。

不睹关门险,谁开造化功。经过遗像肃,千载岭云东。

()